| آيين نامه ها |
مقدمه
اهميت اقامه نماز در دانشگاه‌ها و ضرورت انسجام بخشي به فعاليتهاي فرهنگي در حوزه نماز و نيايش، مسولان امر را بر آن داشت تا با استفاده از تجربيات و ظرفيت فكري موجود در مجموعه‌هاي مديريت دانشگاهي به ساماندهي و تصويب قوانين و مقررات مرتبط با فريضه اقامه نماز در دانشگاه‌ها بپردازند.
با تصويب هيات محترم وزيران در تاريخ 8/4/1384 ستاد عالي اقامه نماز در دانشگاه‌ها تشكيل گرديد و آئين نامه‌هاي مرتبط با حوزه فعاليت آن به تصويب ستاد عالي اقامه نماز دردانشگاه‌ها رسيد.
مجموعه‌اي كه پيش روي شماست حاوي مقررات و آيين نامه‌هاي ستاد عالي اقامه نماز در دانشگاه‌ها و آيين نامه ترويج و توسعه فرهنگ نماز تصويب نامه هيأت وزيران و ضوابط اجرايي هزينه‌هاي مربوط به انجام فريضه نماز و امور ديني مي‌باشد.
اميد است با بهره‌مندي از توان و ظرفيت بالاي دانشگاه‌ها و همفكري با صاحبنظران به هدف توسعه و ترويج فرهنگ اقامه نماز در دانشگاه‌ها دست يابيم.
راز موفقيت در دسترسي به هدف‌هاي بزرگ و والا، همين پيگيري و استمرار در طلب است. (مقام معظم رهبري- اجلاس سوم/ شهريور 1372)
منشور اقامه نماز در دانشگاه‌ها و مراكز وابسته
در راستاي مصوبات جلسه‌هاي شماره 322، 323، 324، 459، 466و 402 شوراي عالي انقلاب فرهنگي «آيين نامه ترويج و توسعه فرهنگ نماز» مصوبه هيأت محترم وزيران در تاريخ 2/11/1375 «منشور اقامه نماز در دانشگاه‌ها و مراكز وابسته» به شرح ذيل مي‌باشد.
اركان ستاد اقامه نماز در دانشگاه‌ها
ماده 1- ستاد اقامه نماز در دانشگاه‌ها در سه رده تشكيل مي‌گردد:
الف: ستاد عالي اقامه نماز در دانشگاه‌ها
ب: ستاد اقامه نماز در دانشگاه‌ها
ج: ستاد اقامه در دانشگاه
ستاد عالي اقامه نماز در دانشگاه‌ها
ماده 2: اعضاي ستاد عالي اقامه در دانشگاه‌ها عبارتند از:
1- وزير علوم، تحقيقات و فناوري
2- وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
3- رئيس نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها
4- دبير ستاد عالي اقامه نماز
5- رئيس دانشگاه آزاد اسلامي
6- رئيس جهاد دانشگاهي
7- رئيس ستاد مركزي اقامه نماز
ماده 3: ستاد عالي اقامه نماز در دانشگاه‌ها مسئوليت سياستگذاري، هماهنگي و نظارت بر اقامه نماز در دانشگاه‌ها را بر عهده دارد.
ماده 4: رئيس ستاد از ميان اعضاء شورا با اكثريت آراء توسط اعضاي ستاد تعيين مي‌گردد.
ماده 5: دبير ستاد با پيشنهاد رئيس و موافقت اعضا، با حكم وي منصوب مي‌گردد.
تبصره: دبيرخانه ستاد عالي در دفتر مركزي نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها مستقر مي‌باشد.
ماده 6: به منظور انجام بحث‌هاي كارشناسي «كميته كارشناسي» با تركيب اعضاي كميته هماهنگي فعاليتهاي فرهنگي دانشگاه‌ها (معاون دانشجويي و فرهنگي وزارت علوم تحقيقات و فناوري، معاون فرهنگي دانشجويي وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي، معاون فرهنگي دانشگاه آزاد اسلامي، معاون فرهنگي نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها و معاون فرهنگي جهاد دانشگاهي) و دبير ستاد عالي تشكيل مي‌گردد.
ستاد اقامه نماز در دستگاه‌ها
ماده 7: جهت اجراي مصوبات ستاد عالي نماز، برنامه ريزي جهت فعاليتهاي مربوط به اقامه نماز در زير مجموعه‌ها، «ستاد اقامه نماز» در هر دستگاه تشكيل مي‌گردد.
تبصره: منظور از دستگاه‌ها، وزارتخانه‌هاي علوم تحقيقات و فناوري، بهداشت درمان و آموزش پزشكي و دانشگاه آزاد اسلامي مي‌باشد.
ماده 8: آيين نامه ستاد اقامه نماز مربوط به هر دستگاه، به پيشنهاد همان دستگاه و پس از كارشناسي در «كميته كارشناسي» در ستاد عالي اقامه نماز تصويب مي‌گردد. ستاد اقامه نماز دردانشگاه
ستاد اقامه نماز در دانشگاه
ماده 9: جهت برنامه ريزي و اجراي فعاليتهاي مربوط به اقامه نماز در راستاي مصوبات ستاد عالي، آئين نامه و دستورالعمل‌هاي ستاد اقامه نماز هر دستگاه، در هر دانشگاه «ستاد اقامه نماز» تشكيل مي‌گردد.
ماده 10: آيين نامه ستاد اقامه نماز در دانشگاه توسط دستگاه مربوطه به ستاد عالي پيشنهاد مي‌گردد و پس از كارشناسي و تصويب در ستاد عالي از طريق دستگاه مربوطه به دانشگاه‌ها ابلاغ خواهد شد.
ماده11: اين منشور در 11 ماده و 2 تبصره در تاريخ 7/6/1383 توسط اعضاي ستاد عالي اقامه نماز به تصويب رسيد.
مصوبه هيئت وزيران
وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
هيئت وزيران در جلسه مورخ 8/4/1384 بنا به پيشنهاد شماره 11515 مورخ 28/11/1383 ستاد عالي اقامه نماز در دانشگاه‌ها و به استناد اصل يكصد و سي و هشتم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران تصويب نمود:
تصويب نامه شماره 51867/ت 17323 هـ مورخ 30/1/1376، موضوع آيين نامه ترويج و توسعه فرهنگ نماز به شرح ذيل اصلاح مي شود:
متن زير به عنوان ماده (2) به آيين نامه ياد شده اضافه مي‌شود و ماده (2) قبلي و تبصره آن به ترتيب به عنوان تبصره‌هاي (1) و (2) منظور مي‌شوند:
«ماده 2- به منظور سياستگذاري، نظارت، تقويت و انسجام بخشي ستادهاي اقامه نماز و ترويج فرهنگ اين فريضه مهم در دانشگاه هاي كشور ستاد عالي اقامه نماز در دانشگاه‌ها با حضور افراد زير تشكيل مي‌گردد:
1- وزير علوم، تحقيقات و فناوري
2- وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
3- رئيس نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها
4- رئيس ستاد مركزي اقامه نماز كشور
5- رئيس دانشگاه آزاد اسلامي
6- رئيس جهاد دانشگاهي
7- دبير ستاد عالي اقامه نماز دانشگاه‌ها
مصوبه شوراي اسلامي شدن دانشگاه‌ها
نظر به مصوبه جلسه 128 شوراي اسلامي شدن دانشگاه‌ها و مراكز آموزشي به شرح ذيل، مستدعي است دستور فرماييد اطلاع رساني لازم در حوزه هاي تابعه صورت پذيرد:
«نظر به توجه و توصيه شريعت اسلام به اقامه نماز در ابتداي وقت شرعي، مقتضي است كليه استادان محترم و گروه هاي آموزشي دانشگاه‌ها و مراكز آموزشي از برنامه ريزي آموزشي و برگزاري كلاس‌هاي درس همزمان با اوقات شرعي ظهر و مغرب اجتناب نموده و با استماع اذان، كلاس را براي اداي فريضه تعطيل نمايند»(دبيرخانه شوراي اسلامي شدن دانشگاه‌ها و مركز آموزشي)
رونوشت:
- جناب آقاي دكتر محمدمهدي زاهدي
- وزير محترم علوم، تحقيقات و فناوري
- جناب آقاي دكتر باقري لنكراني
- وزير محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
- جناب آقاي دكتر عبدا... جاسبي
- رياست محترم دانشگاه آزاد اسلامي
آيين نامه ستاد توسعه و ترويج فرهنگ اقامه نماز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
در قرآن كريم و سيره اهل بيت (ع) امت اسلامي به برپا داشتن نماز دعوت شده‌اند و همانگونه كه عدالت اجتماعي نماد حكومت ديني در امور دنيايي است، اقامه نماز نيز نماد حكومت ديني در امور معنوي جامعه است بدين جهت است كه مسئولان و مديران حكومت در هر رده اي كه باشند به برپاداشتن نماز در اجتماع و نه صرفاً خواندن نماز، توصيه و توصيف شده اند.
«الذين ان مكناهم في الارض اقامواالصلوه...»
انقلاب اسلامي ايران نيز كه در راه آرمان‌هاي حكومت ديني گام برمي‌دارد از آغاز تا امروز توجه بسياري به نماز داشته است. ولي اين توجه كمتر داراي نظام و هماهنگي بوده است. لذا ضرورت ايجاد انسجام بيشتر در اقامه نماز در جامعه و خصوصاً در دانشگاه‌ها احساس مي شود.
براين اساس و به منظور بهره‌برداري بيشتر از امكانات بالقوه حاكميت در راه ترويج فرهنگ نماز «آيين نامه ستاد توسعه و ترويج فرهنگ اقامه نماز در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي» به شرح ذيل مي‌باشد.
ماده 1: تعريف
ستاد توسعه و ترويج فرهنگ اقامه نماز وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشكي كه به اختصار در اين آيين نامه «ستاد» ناميده مي شود براساس آيين نامه توسعه و ترويج فرهنگ نماز مصوب هيات محترم وزيران و ماده 7 منشور اقامه نماز در دانشگاه‌ها تشكيل مي‌گردد.
ماده 2: هدف
- تقويت، توسعه و اشاعه فرهنگ نماز در مجموعه هاي تحت پوشش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
ماده 3:وظايف ستاد
1- تهيه و تدوين دستورالعمل‌ها و سياستگذاري اجرايي در جهت توسعه و تقويت اقامه نماز در ستاد و واحدهاي دانشگاهي، بيمارستان‌ها و مراكز درماني تحت پوشش براساس رهنمودها و پيام‌هاي مقام معظم رهبري، آيين نامه توسعه و ترويج فرهنگ نماز و مصوبات ستاد عالي اقامه نماز.
2- برنامه ريزي در جهت فراهم كردن زمينه هاي لازم براي فعاليتهاي مطالعاتي و تحقيقاتي در حوزه اقامه نماز.
3- تلاش در جهت توسعه و تجهيز مساجد و نمازخانه‌هاي دانشگاه‌ها و واحدهاي مربوطه
4- برنامه ريزي در جهت تامين اعتبار لازم براي اجرايي نمودن سياست‌ها و برنامه هاي اقامه نماز
5- اهتمام به توسعه نمازهاي جماعت
6- نظارت بر حسن اجراي آيين نامه و دستورالعمل‌ها و ارزيابي عملكرد واحدهاي تحت پوشش
7- ارائه گزارش عملكرد موردي و سالانه به دبيرخانه ستاد عالي اقامه نماز.
ماده 4: اعضاء ستاد
1- وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي (رئيس ستاد)
2- رئيس نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها يا نماينده تام الاختيار
3- معاون سلامت
4- معاون آموزش و امور دانشگاهي
5- دبير ستاد تعميق و گسترش اسلام در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
تبصره 1: دبير ستاد از بين اعضا و از سوي رئيس ستاد منصوب مي‌گردد.
تبصره 2: احكام اعضاي ستاد از سوي رئيس صادر مي‌شود.
ماده 5: برگزاري جلسات
- جلسات ستاد با حضور رئيس و اكثريت اعضاء ستاد رسميت يافته و مصوبات با راي موافق اكثريت حاضر (3 راي موافق) لازم الاجرا است
تبصره: در صورت عدم حضور رئيس با موافقت ايشان جلسه با مسئوليت يكي از معاونان اداره مي شود.
- ستاد حداقل هر ماه يكبار تشكيل جلسه مي دهد
ماده 6: اين آئين نامه در 6 ماده، 14 بند و 4 تبصره در جلسه مورخ 10/10/83 به تصويب اعضاء ستاد عالي اقامه نماز در دانشگاه‌ها رسيد و از تاريخ ابلاغ لازم الاجرا است.
تبصره: هر گونه تغيير، اصلاح و بازنگري در اين آيين نامه با پيشنهاد ستاد توسعه و ترويج فرهنگ اقامه نماز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و تصويب ستاد عالي اقامه نماز دانشگاه‌ها صورت مي‌گيرد.
آئين نامه ستاد توسعه و ترويج فرهنگ اقامه نماز در دانشگاه‌هاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
آيين نامه ستاد توسعه و ترويج فرهنگ اقامه نماز در دانشگاه‌هاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
مقدمه
از آنجا كه در جامعه ما علم آموزي و دين داري دو مولفه به هم پيوسته و تفكيك ناپذيرند، اهميت توجه به وضع معنويت در كنار امور آموزشي ضروري به نظر مي رسد و نماز مهمترين نماد معنويت و دين داري امت اسلامي است شايسته است به نقش آن در نوسازي معنوي جامعه و خصوصاً دانشگاه‌ها توجه شاياني گردد و امر اقامه نماز در دانشگاه با انسجام بيشتري انجام پذيرد. بدين جهت آيين نامه «ستاد توسعه و ترويج فرهنگ اقامه نماز دانشگاه‌هاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي» به شرح ذيل مي‌باشد.
ماده 1: تعريف
ستاد توسعه و ترويج فرهنگ اقامه نماز دانشگاه كه به اختصار در اين آيين نامه «ستاد» ناميده مي شود در راستاي پيام‌ها و رهنمودهاي مقام معظم رهبري، آيين نامه توسعه و ترويج فرهنگ نماز مصوب هيات محترم وزيران و ماده 9 منشور اقامه نماز در دانشگاه‌ها تشكيل مي‌گردد.
ماده 2: هدف
تقويت جايگاه اقامه نماز و توسعه فرهنگ نماز در دانشگاه و مراكز وابسته
ماده 3: وظايف
1-برنامه ريزي مناسب در جهت گسترش فرهنگ نماز در دانشگاه براي دانشگاهيان (استاد، دانشجو، كارمند)
2-تشويق و تكريم پژوهشگران در موضوعات مرتبط با نماز بويژه پايان نامه‌هاي دانشجويي
3- اقدام شايسته در جهت احداث، تجهيز و پشتيباني مساجد و نمازخانه‌ها به گونه اي كه در هر دانشكده، خوابگاه، بيمارستان و ساير مراكز، مكان مناسب با عنوان مسجد يا نمازخانه در نظر گرفته شود.
4- فراهم آوردن زمينه‌هاي لازم جهت توسعه نمازهاي جماعت در تمام واحدها و مراكز مربوطه
5- ارزيابي وضعيت اقامه نماز و برگزاري نمازهاي جمعت دردانشگاه
6- ارائه گزارش موردي منظم پيرامون وضعيت نماز به ستاد اقامه نماز دستگاه و حسسب ضرورت به دبيرخانه ستاد عالي
7- حمايت از فعاليتهاي فرهنگي دانشگاهيان مرتبط با اقمه نماز
8- برنامه ريزي جهت عدم تلاقي برنامه كلاس‌ها، جلسات،صرف غذا و ساير فعاليتهاي رسمي با وقت برگزاري نماز
9- اقدامات لازم از طريق برنامه هاي فرهنگي- هنري و ساير روش‌هاي موثر به منظور ارتقاء دانش و بينش دانشگاهيان و خانواده‌هاي آنها در مورد نماز و فلسفه نماز
10- تشويق دانشگاهيان فعال در عرصه ترويج و تبليغ فرهنگ اقامه نماز
11- برنامه ريزي جهت پخش اذان در اوقات شرعي حتي‌الامكان به صورت زنده در مساجد و نمازخانه‌ها
12- زمينه سازي جهت مشاركت دانشگاهيان بويژه دانشجويان در ترويج فرهنگ نماز و اقامه نمازهاي جماعت
ماده 4:
دفتر نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري د ردانشگاه مسئول تامين ائمه جماعات مي‌باشد
ماده 5: اعضاء ستاد
1- رئيس دانشگاه (رئيس ستاد)
2- مسئول نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه (دبير ستاد)
3- معاون درمان
4- معاون دانشجويي
5- مسئول واحد جهاد دانشگاهي
6- مدير گروه معارف اسلامي
7- يك نفر از اعضاء هيات علمي فعال در حوزه اقامه نماز به انتخاب رئيس دانشگاه
8- يك نفر از دانشجويان فعال در عرصه اقامه نماز به انتخاب رئيس دانشگاه
ماده 6: برگزاري جلسات
1- جلسات ستاد با حضور رئيس و اكثريت تعضاء ستاد رسميت يافته و مصوبات با راي موافق اكثريت حاضر لازم الاجرا است
تبصره: در صورت عدم حضور رئيس با موافقت ايشان جلسات با مسئوليت يكي از اعضاء ستاد اداره مي‌شود
2- ستاد بر حسب مورد مي‌تواند از صاحب نظران از جمله مسئولان ستاد اقامه نماز استان و شهرستان دعوت به عمل آورد.
3- ستاد حداقل هر ماه يك بار تشكيل جلسه مي‌دهد.
ماده 7:
هزينه‌هاي اجراي ماده 3 و 4 از محل اعتبارات دانشگاه تامين مي‌شود.
ماده 8:
اين آيين نامه در 8 ماده، 23 بند و 2 تبصره در جلسه مورخ 10/10/83 به تصويب اعضاء ستاد عالي اقامه نماز در دانشگاه‌ها رسيد و از تاريخ ابلاغ لازم الاجرا است.
تبصره: هر گونه تغيير، اصلاح و بازنگري در اين آيين نامه با پيشنهاد ستاد توسعه و ترويج فرهنگ نماز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و تصويب ستاد عالي اقامه نماز در دانشگاه‌ها صورت مي‌گيرد.
ماموران بخشهاي گوناگون دولتي، توصيه‌ها و دستورهاي وزراي محترم درباره نماز را به طور جدي دنبال كنند. همه سطوح و بخش‌ها در اين تلاش مقدس سهيم شوند و سهمي از اجر آن را نصيب خود كنند. (مقام معظم رهبري- اجلاس هشتم/ شهريور 1377)
ضوابط اجرايي بودجه سال 1386 كل كشور در مورد هزينه‌هاي مربوط به اقامه نماز و امور ديني
ماده 10: به دستگاه‌هاي اجرايي اجازه داده مي شود هزينه هاي مربوط به انجام فريضه نماز و امور ديني، پايگاه‌هاي بسيج ادارات و مكان برگزاري مناسبت‌هاي ملي و مذهبي و ترويج فرهنگ ايثار و شهادت را درقالب اعتبار مصوب پرداخت نمايند.
اكنون اين سوال بسيار جدي و مهم براي اين جانب مطرح است، كه مسئولان اجرايي مخاطب اين مطالبات (اقامه نماز) تا چه حد به وظيفه خود عمل كرده اند؟ (مقام معظم رهبري)
عناوين اولويتهاي فعاليتهاي فرهنگي موضوع ماده 4 آيين نامه اجراي بند (ي) ماده 104 قانون برنامه چهارم توسعه كشور
به استناد ماده 4 آيين نامه اجرايي بند (ي) ماده 104 قانون برنامه چهارم توسعه، موضوع تصويب نامه شماره 77-816 ت 33324 ه مورخ 18/9/85 هيات محترم دولت، عناوين و اولويتهاي فعاليتهاي فرهنگي، هنري، سينمايي و مطبوعاتي به شرح زير اعلام مي‌شود:
الف)فضايل اخلاقي و معارف اسلامي
براساس اصول سياست فرهنگي كشور، فضايل اخلاقي و معارف اسلامي عبارت است از حاكم بودن بينش توحيدي بر تمامي شئون و عرصه حيات فردي و اجتماعي و نقش تاثير بنيادي اعتقاد به اصول و فروع ديانت مانند وحي، نبوت، امامت،عدالت، معاد، تبري و تولي در جامعه اسلامي، كرامت ذاتي و شرافت
انسان، همانندي و برابري انسان‌ها و عدم تمايز بين رنگ‌ها، نژادها و اقوام خيرخواهي، كمال جويي، آرمان خواهي، اصالت ارزش‌هاي معنوي، روحيه استقلال، حريت، عزت نفس، مسئوليت پذيري آدمي، تقوي، علم و جهاد
ب: موضوعات محور اين فعاليت‌ها عبارت است از:
قرآن كريم، سيره اهل بيت (ع) و مهدويت، انديشه‌هاي حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبري، نماز و مسجد، انقلاب اسلامي، دفاع مقدس و ايثار و شهادت، تحكيم خانواده، كتاب‌خواني، وحدت ملي و هويت اسلامي، خودباوري اميد و نشاط فردي و اجتماعي، استكبار ستيزي، حجاب و عفاف
ج: عناوين فعاليت‌ها
- ترويج فعاليتهاي قرآني
Þ تشكيل و توسعه دارلقرآن با امكانات صوتي و تصويري
Þتقويت كتابخانه ها به آثار مكتوب و نرم افزارهاي قرآني، كتاب، مطبوعات و ساير آثار صوتي و تصويري فرهنگي و هنري
Þ تهيه جزوات، كتب، لوح فشرده و تابلوهاي زيبا با محتويات آيات قرآن كريم، روايات اهل بيت (ع)، آثار باستاني و اماكن زيارتي
- ترويج فرهنگ نماز
- ترويج و توسعه فرهنگ كتاب خواني از جمله برگزاري مسابقات
Þ كتاب‌هاي ديني و قرآني، دفاع مقدس، ايثار و شهادت، كتاب‌هايي با مضامين آموزش‌هاي اجتماعي و رشد فضايل اخلاقي
كليه وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و موسسات دولتي و نهادهاي انقلاب اسلامي و استانداري‌هاي سراسر كشور
هيات وزيران در جلسه مورخ 1/12/1375 بنا به پيشنهاد شماره 3022 مورخ 1/8/1375 ستاد اقامه نماز و با عنايت به توصيه‌هاي مقام معظم رهبري به ششمين اجلاس سراسري نماز، آيين نامه اقامه نماز را به شرح زير تصويب نمود:
آيين نامه ترويج و توسعه فرهنگ نماز (همراه با اصلاحات مورخ 2/11/81)
ماده 1: كليه وزارتخانه‌ها، دستگاه‌ها و شركت‌هاي دولتي، نهادهاي عمومي و انقلاب اسلامي، شهرداري‌ها، بانك‌ها، مراكز آموزشي و پژوهشي و سازمان‌ها و موسساتي كه شمول مقررات عمومي در مورد آنها مستلزم ذكر نام است، مشمول اين آيين نامه مي‌باشند
ماده 2: وزرا يا بالاترين مقام اجرايي دستگاه‌هاي مشمول اين آيين نامه متصدي اقامه نماز در دستگاه تحت نظر خود مي‌باشند.
تبصره: وزرا يا بالاترين مقام اجرايي دستگاه‌هاي مشمول اين آيين نامه مي توانند يك نفر واجد شرايط (ترجيحا يكي از معاونان خود) را به عنوان مسئول پيگيري اين آيين نامه در سطح وزارتخانه يا دستگاه تحت نظر خود تعيين نمايند و يا ستادي براي رسيدگي به امور مساجد و نمازخانه‌هاي واحدها و ادارات تابعه تشكيل دهند.
ماده 3: با توجه به نظر مقام معظم رهبري، در كليه دستگاه‌هاي مشمول اين آيين نامه و واحدهاي تابعه آنها در سراسر كشور، به منظور اداي فريضه نماز، حداكثر مدت (20) دقيقه زمان در وقت فضيلت و ترجيحا بلافاصله پس از اذان در نظر گرفته شود تا امكان شركت كليه مديران و كاركنان دستگاه‌هاي مزبور در مراسم نماز جماعت فراهم شود.
تبصره: در صورتي كه به تشخيص وزير و يا بالاترين مقام مسئول دستگاه به لحاظ حساسيت شغلي، شركت همه كاركنان به صورت يكجا در نماز جماعت ميسر نباشد، كاركنان با در نظر گرفتن مقتضيات محل كار، نماز خود را اقامه خواهند نمود.
ماده 4:در كليه دستگاه‌هاي مشمول اين آيين نامه براي ايجاد امكان برگزاري نماز در وقت فضيلت آن، اقدامات زير صورت گيرد:
الف: برنامه كليه جلسات و اجتماعات و همچنين ساير برنامه‌ها حتي الامكان به گونه‌اي تنظيم شود كه با وقت نماز تلاقي نداشته باشد و در هر حال با فرا رسيدن وقت نماز، نماز اقامه شود.
ب: محل مناسب و آراسته‌اي كه گنجايش آن متناسب با تعداد كاركنان و مراجعه كنندگان باشد به عنوان نمازخانه پيش‌بيني شود
ماده 5: در كليه دستگاه‌هاي مشمول اين آيين نامه به منظور ارتقاي دانش و بينش كاركنان و خانواده آنها در مورد نماز و فلسفه و راز و رمز، آن اقدامات لازم از طريق برگزاري جشنواره‌ها، نمايشگاه هاي فرهنگي و هنري، مسابقات كتاب‌خواني و دوره‌هاي آموزشي و ساير روش‌هاي موثر به صورت فراگير به عمل آيد.
ماده 6: وزارت آموزش و پرورش موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، علاوه بر موارد فوق الذكر، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف: بخشي از مطالب جزوه‌هاي آموزشي مراكز پيش دبستاني به نماز اختصاص داده شود و خردسالان به صورت تشريحي و تصويري با نماز آشنا شوند.
ب: بخشي از مطالب كتب دروس ديني، معارف و بينش اسلامي دبستان ها مدارس راهنمايي، دبيرستان‌ها، نهضت سواد آموزي، مراكز پيش دانشگاهي و مراكز تربيت معلم، متناسب با هر يك از گروه‌هاي سني به نماز اختصاص داده شود و كودكان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان با مفاهيم نماز آشنا شوند.
پ: كليه معلمان، دبيران و اساتيد مراكز آموزشي به روش‌هاي مناسب با فلسفه نماز آشنا شده و شيوه‌هاي اثرگذاري بر دانش آموزان و دانشجويان را بياموزند.
ت: كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان در برنامه‌ها و توليدات آموزشي و تفريحي خود (اعم از كتب، جزوه‌ها، فيلم‌ها و غيره) موضوع نماز را به طور جدي مطرح نموده و براي آن جايگاهي خاص قايل شوند
ث: در كليه مراكز آموزشي و پرورشي، محلي براي برگزاري نماز تعيين شود و فضاي عمومي اين مراكز همواره مشوق دانش آموزان و دانشجويان براي اقامه نماز و زنده نمودن فرهنگ نماز باشد.
ج: در طرح‌هاي ساختمانهاي جديد مراكز آموزشي و پرورشي، محل نمازخانه به صورت شاخص مورد نظر قرار گيرد.
چ: در اردوها، برنامه‌ها و جشنواره‌هاي آموزشي، فرهنگي، هنري و ورزشي با فرارسيدن وقت نماز، نماز اقامه شود.
ح: برنامه ساعات درسي مراكز آموزشي به گونه‌اي تنظيم شود كه با فرارسيدن وقت نماز، نماز اقامه شود.
خ: انجمن اوليا و مربيان در جلسات و برنامه‌هاي خود، والدين را نسبت به امر نماز فرزندان توجيه و تشويق نموده و نسبت به تشويق والدين براي ساخت نمازخانه در مدارس اقدام نمايند.
د: سازمان نوسازي، توسعه و تجهيز مدارس كشور بودجه لازم را براي احداث نمازخانه در مراكز آموزشي فاقد نمازخانه پيش بيني نمايد، به نحوي كه ساليانه تا 10 درصد در اين مراكز نمازخانه مناسب احداث گردد.
ذ: بين مدارس و مساجد همجوار آنها ارتباط برقرار شود و دانش آموزان براي شركت در مراسم نماز جماعت و جمعه ترغيب شوند.
ر: در كتابخانه‌ها جايگاه ويژه‌اي براي كتب مربوط به نماز اختصاص يافته و نسبت به جمع آوري آثار منتشر شده در خصوص نماز اقدام شود تا تر اختيار علاقه‌مندان قرار گيرد.
ماده 7: وزارتخانه‌هاي علوم، تحقيقات و فناوري، و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي موظفند به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورند:
الف: بخشي از مطالب كتب و جزوات آموزش معارف اسلامي به ذكر فلسفه و راز و رمزهاي نماز اختصاص يابد.
ب: ساعات درسي دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي به گونه‌اي تنظيم شود كه با فرارسيدن وقت نماز، نماز اقامه شود.
پ: بخشي از فعاليتهاي پژوهشي و تاليف پايان نامه‌هاي دانشجويان مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري در رشته‌هاي ذيربط به پژوهش پيرامون نماز اختصاص يابد.
ت: در كليه مراكز آموزشي، درماني و بهداشتي و ساير واحدهاي تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، محل مناسب و پاكيزه‌اي با گنجايش كافي براي برگزاري نماز اختصاص يافته و براي اقامه نماز توسط بيماران نيز تسهيلات لازم فراهم شود.
ث: سازمان بهزيستي كشور بخشي از جزوه‌هاي آموزشي مهدهاي كودك را به نماز اختصاص داده و به صورت تشريحي و تصويري خردسالان را با نماز آشنا سازد.
ماده 8: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و سازمان تبليغات اسلامي موظفند به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورند:
الف: آن دسته از فيلم‌ها، نمايش‌ها و فعاليتهاي هنري اعم از شعر، نقاشي، سرود، مقاله و قصه كه به تعميق و گسترش فرهنگ نماز پرداخته و بيانگر فلسفه نماز مي‌باشند، مورد حمايت قرار گرفته و تسهيلات لازم در اختيار توليد كنندگان آنها قرار گيرد و بهترين آثار مورد تشويق واقع شوند.
ب: صاحبان مطبوعات و مجلات، شعرا، نويسندگان و ناشران ترغيب شوند كه فرهنگ نماز را در آثار و نشريات خود مورد توجه قرار داده و به نشر و تعمق آن در جامعه بپردازند.
پ: كليه كتابخانه هاي عمومي، آثار وزين منتشر شده در زمينه نماز را در جهت استفاده علاقه‌مندان گردآوري نمايند.
ت: درباره موضوع نماز، جشنواره‌ها و نمايشگاه‌هاي فرهنگي، هنري و مسابقات كتاب‌خواني برگزار شود.
ث: تدابير لازم جهت پيش بيني محل مناسب و پاكيزه با امكانات لازم براي برگزاري نماز و نظافت و نگهداري آنها، در مهمانخانه‌ها (هتل‌ها)، مهمانسراها و مهمانپذيرها، مراكز ايرانگردي و جهانگردي و بخصوص خوراك‌سراهاي (رستوران‌هاي) مستقر در جاده‌ها، اتخاذ شود.
ج: در طرح‌هاي جديد ساختماني مهمانخانه‌ها (هتل‌ها)، مهمانسراها مهمانپذيرها، مراكز ايرانگردي و جهانگردي، نمايشگاه‌ها و مراكز فرهنگي – هنري و گنجينه‌ها (موزه‌ها) فضاي لازم براي مسجد يا نمازخانه به صورت شاخص پيش بيني شود.
چ: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي با انجام مطالعات بين المللي در مورد نماز، ابتكارات و خلاقيت‌هاي موجود در ساير كشورهاي مسلمان درباره نماز را جمع آوري نموده و فرهنگ اقامه نماز را در سطح جهان با تهيه و ارسال كتاب، نوار، فيلم و جزوه‌هاي متناسب با هر كشور تروج نمايد.
ماده 9: سازمان تبليغات اسلامي موظف است در صورت درخواست دستگاه اجرايي، به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، نسبت به تامين نيروي انساني (امام جماعت) مورد نياز براي اقامه نماز جماعت در مساجد و نمازخانه‌هاي دستگاه‌هاي اجرايي برنامه‌ريزي لازم را به عمل آورد و هزينه‌هاي مربوط به اجراي اين ماده از محل اعتبارات دستگاه‌هاي اجرايي پرداخت مي شود.
تبصره: مفاد اين ماده در دانشگاه‌ها و موسسات آموزشي و پژوهشي و بيمارستان‌هاي آموزشي و واحدهاي وابسته به آنها توسط دفاتر نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها اجرا خواهد شد.
ماده 10: سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران موظف است به منظور ترويج فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف: برنامه‌هاي مناسب و مستمر جهت آموزش احكام و فلسفه نماز براي گروه‌هاي مختلف سني بخصوص كودكان و نوجوانان تهيه و پخش شود و با بيان هنري، فرهنگ اقامه نماز به طور مستقيم و غير مستقيم ترويج شود.
ب: در فيلم‌ها و مجموعه‌هاي نمايشي (سريال‌ها)، در جاهايي كه اقامه نماز به عنوان جزيي از فرهنگ عمومي جامعه مطرح مي شود اقامه نماز توسط شخصيت‌هاي مثبت فيلم به نمايش درآيد.
پ: جلوه‌هايي از نماز نوجوانان به نمايش در آيد.
ت: برنامه‌هاي مناسب و ابتكاري با موضوع نماز تهيه و پخش و نسبت به معرفي نمايش‌ها و فعاليتهاي هنري در اين خصوص اقدام شود.
ماده 11: وزارت راه و ترابري موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف: برنامه حركت قطارها و حتي المقدور پرواز هواپيماها به گونه‌اي تنظيم شود كه امكان اقامه نماز براي مسافران فراهم باشد.
ب: در كليه جاده‌ها علايم و تابلوهاي مربوط به مساجد بين راهي و شبانه روزي به صورت زيبا و مناسب تهيه و نصب شود.
پ: ترتيبي اتخاذ شود تا كليه اتوبوس‌هاي بين شهري در هنگام فرا رسيدن اوقات نماز در محلي مناسب براي اقامه نماز مسافران (ترجيحا مساجد بين راهي) توقف نمايند و زمان لازم را براي انجام اين فريضه در اختيار مسافران قرار دهند.
ت: در كليه پروژه‌هاي مربوط به ساخت راهدارخانه و پايانه‌هاي مسافري، احداث نمازخانه مناسب پيش بيني شود.
ماده 12: وزارت نفت طرح احداث نمازخانه در كنار جايگاه‌هاي سوخت رساني بين راهي را تكميل نموده و توسعه بخشد و در خصوص حفظ و نگهداري آنها نظارت نمايد.
ماده 13: سازمان تربيت بدني موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف: در اردوها و برنامه‌هاي آموزشي و تمرينات، ورزشكاران با فرهنگ نماز آشنا شوند.
ب: در اردوها، مسابقات و تمرينات داخلي و خارجي، با فرا رسيدن وقت نماز، نماز اقامه شود.
پ: در ورزشگاه‌ها جهت اقامه نماز توسط تماشاگران تسهيلات لازم فراهم شود.
ماده 14: سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف: در نظام گزينش و ارزيابي عملكرد مديران، ميزان اهتمام آنان به نماز را مدنظر قرار دهد.
ب: در دوره‌هاي آموزش ضمن خدمت كاركنان دولت، مباحث مربوط به فلسفه و رموز نماز ارائه شود.
ماده 15: وزارتخانه‌هاي صنايع، معادن و فلزات و كار و امور اجتماعي موظفند به منظور گسترش فرهنگ اقامه، نماز تدابير لازم را براي تحقق موارد زير اتخاذ نمايند:
الف: در كليه كارخانه‌ها، موسسات، شركتها و واحدهاي تابعه وزارتخانه‌هاي فوق الذكر، محل مناسب و پاكيزه براي اقامه نماز با گنجايش كافي متناسب با تعداد كارگران و كاركنان هر واحد، تعيين و تجهيز شود.
ب: برنامه ساعات كار كارگران به گونه‌اي تنظيم شود كه با وقت نماز تداخل نداشته باشد و در صورتي كه تداخل اجتناب ناپذير باشد، كارگران به صورت نوبتي در مراسم اقامه نماز شركت نمايند.
پ: در كليه كار خانه‌ها، موسسات، شركتها و واحدهاي تابعه وزارتخانه‌هاي فوق الذكر برنامه‌هاي مناسب جهت ارائه آموزش نماز و فلسفه آن به كاركنان و كارگران و خانواده‌هاي آنها اجرا شده و ضوابط و اقدامات تشويقي لازم به منظور ترويج فرهنگ اقامه نماز پيش بيني شود.
ماده 16: وزارت بازرگاني موظف است تمهيدات و اقدامات لازم را براي ترغيب و تشويق بازارها و صنوف جهت برگزاري نماز جماعت در اول وقت به عمل آورد.
ماده 17: سازمان برنامه و بودجه موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف: تامين اعتبار خاص در بودجه جاري كليه دستگاه‌هاي اجرايي كشور جهت تامين مخارج جاري مساجد، نمازخانه‌ها، وضوخانه‌ها و سرويس‌هاي بهداشتي در واحدهاي تحت پوشش آنها.
ب: اعطاي مجوز لازم به كليه دستگاه‌هاي اجرايي كشور جهت استفاده از اعتبار مربوط به آموزش كاركنان در زمينه ارائه آموزش نماز و ترويج فرهنگ نماز.
پ: تامين اعتبار خاص جهت وزارتخانه‌هاي آموزش و پرورش، علوم، تحقيقات و فناوري، بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و سازمان تربيت بددني جهت اجراي برنامه‌هاي پيش بيني شده در اين آيين نامه براي وزارتخانه‌هاي مزبور در زمينه ترويج فرهنگ نماز.
ت: تامين اعتبار خاص جهت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران و حوزه هنري سازمان تبليغات اسلامي جهت استفاده از ابزار هنر در امر ترويج نماز.
ث: تامين اعتبار خاص براي وزارتخانه‌هاي راه و ترابري و فرهنگ و ارشاد اسلامي و آموزش و پرورش جهت احداث، تجهيز و نگهداري مساجد و نمازخانه‌هاي واقع در جاده‌ها، پايانه‌ها، مراكز آموزشي، مراكز فرهنگي و هنري، مبادي ورودي كشور و خوراك سراهاي (رستوران هاي) بين راهي و وضوخانه‌ها و سرويس‌هاي بهداشتي آنها.
ج: تامين اعتبار لازم براي ساير دستگاه‌هاي اجرايي كشور جهت اجراي برنامه‌هاي پيش بيني شده در اين آيين نامه.
ماده 18: سازمان اوقاف و امور خيريه موظف است در حدود مقررات خود تسهيلات لازم را براي توسعه و تعميق فرهنگ نماز و احداث، تجهيز و تعمير مساجد و نمازخانه‌هاي بين راهي فراهم آورد و از طريق برگزاري مسابقات و كلاس‌هاي مربوط، تشويق و تبليغ لازم را اعمال نمايد.
ماده 19: كليه دستگاه‌ها مكلفند بر نحوه نگهداري، زيباسازي، بهسازي و بهداشت عمومي نمازخانه‌ها نظارت نمايند.
ماده 20: نظارت بر اجراي اين آيين نامه بر عهده بالاترين مقام دستگاه مي‌باشد. |
| تاریخ به روز رسانی: | 1395/09/29 |
| تعداد بازدید: | 6935 |